Spurningar

Ástþór Svarar

  • Ert þú meðlimur í stjórnmálaflokki eða pólitískum samtökum?

    Ég tilheyri engum stjórnmálaflokkum og hef aldrei starfað með neinum þeirra.

    Árið 1998 stofnaði ég ásamt fleirum Lýðræðishreyfinguna, þverpólitísk samtök sem vinna að aukinni lýðræðisþátttöku almennings m.a. með því að kynna beint og milliliðalaust lýðræði. Þar hefur forsetinn hlutverk sem þjóðkjörinn umboðsmaður lýðsins og eftirlitsaðili fyrir virku lýðræði.

  • Finnst þér að pólitísk afskipti forsetaembættisins ættu að minnka, haldast í stað eða aukast?

    Forsetinn á ekki að hafa flokkspólitísk afskipti. Hann á að vera þverpólitískur. Forsetinn á að stuðla að því að brúa gjána á milli þings og þjóðar með því að stuðla að aukinni þátttöku almennings í lýðræðinu og ákvarðanatöku um helstu deilumál.

  • Hvað gerir þig að betri valkost á Bessastaði?

    Þjóðin þarf forseta sem sameinar hugsjón, heiðarleika, þolinmæði og þrautseigju.

    Gagnrýni mín árið 1996 á stjórnmál, fjármálakerfið og stríðsþáttöku hræddi áhrifamenn gamla Íslands sem sameinuðust um að afskræma ímynd mína og gera mig og boðskap minn ótrúverðugan í huga almennings. Varnaðarorð mín um yfirvofandi efnahagshrun sem féllu þá í grýttan jarðveg hafa nú komi fram. Einnig hefur blekkingarleikurinn um Írakstríðið afhjúpast.

    Árið 2016 í aðdraganda forsetakosninga, varaði ég við því m.a. í beinum útsendingum RÚV að við myndum vera komin stríð við Rússland innan fárra ára ef ekki yrði gripið í taumana án tafar með því að virkja embætti forseta Íslands til friðarmála. Þjóðin hlustaði ekki og kaus yfir sig hernaðarsinna. Í dag eru íslensk stjórnvöld eyða skattfé þjóðarinnar til vopnakaupa í stríð gegn Rússlandi. Afleiðingar af þessu og þeirri stefnu stjórnvalda hýsa birgðastöð og millistöð bandaríkjanna í hernaði gegn Rússlandi eru þær að Ísland verður eitt fyrsta skotmarkið brjótist út stríð með kjarnorkuvopnum sem margir hernaðarsérfræðingar vara nú við að geti gerst á næstunni. Á meðan NATO hermenn eru í kjarnorkubyrgi á Keflavíkurflugvelli er íslenska þjóðin berskjölduð eing og almenningur var í Hiroshima á síðustu öld.

    Með því að halda ótrauður áfram eftir 28 ár, hef ég sýnt og sannað að ég hef til að bera þann styrk sem forsetinn þarf til að krefja stjórnvöld um breytingar frá hernaði til friðarstefnu, leiða mál til lykta og halda í skefjum þeim öflum sem vilja ráðskast með vald þings, stjórnsýslu eða fjölmiðla í sérhagsmunagæslu á kostnað þjóðarinnar.

    Ólíkt svokölluðum „ópólitískum“ stjórnmálafræðingum sem svífa um á kosningavélum skreyttum fagurgala sérhagsmuna, er ég í framboði á eigin verðleikum og án stuðnings valdastéttar eða fjölmiðlaelítu útrásarvíkinga. Ég tilheyri engum stjórnmálaflokki og hef aldrei starfað með þeim.  Ég mun standa vaktina á Bessastöðum sem sá öryggisventill sem þjóðin þarf í embætti til að gæta hagsmuna heildarinnar.

  • Hvaða eiginleikum telur þú þig búa yfir sem hæfan til að gegna embætti forseta?

    Þjóðin þarf forseta sem sameinar hugsjón, heiðarleika, þolinmæði og þrautseigju.

    Gagnrýni mín árið 1996 á stjórnmál, fjármálakerfið og stríðsþáttöku hræddi áhrifamenn gamla Íslands sem sameinuðust um að afskræma ímynd mína og gera mig og boðskap minn ótrúverðugan í huga almennings. Varnaðarorð mín um yfirvofandi efnahagshrun sem féllu þá í grýttan jarðveg hafa nú komi fram. Einnig hefur blekkingarleikurinn um Írakstríðið afhjúpast.

    Með því að halda ótrauður áfram í 28 ár gegn miklu mótlæti, hef ég sýnt og sannað að ég hef til að bera þann styrk sem forsetinn þarf til að leiða mál til lykta og halda í skefjum þeim öflum sem vilja ráðskast með vald þings, stjórnsýslu eða fjölmiðla í sérhagsmunagæslu á kostnað þjóðarinnar.

    Ólíkt svokölluðum „ópólitískum“ stjórnmálafræðingum sem svífa um á kosningavélum skreyttum fagurgala sérhagsmuna, er ég í framboði á eigin verðleikum og án stuðnings valdastéttar eða fjölmiðlaelítu útrásarvíkinga. Ég tilheyri engum stjórnmálaflokki og hef aldrei starfað með þeim.  Ég mun standa vaktina á Bessastöðum sem sá öryggisventill sem þjóðin þarf í embætti til að gæta hagsmuna heildarinnar.

  • Hvaða stuðningsyfirlýsingar hefur þú fengið frá þekktum einstaklingum og stofnunum?

    Friðarverðlaunahafi Nóbels

    Oscar Arias Sánchez friðarverðlaunahafi Nóbels og fyrrum forseti Costa Rica ritaði stuðningsgrein við forsetaframboð mitt í Morgunblaðið 20 júní 2004.  http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3567157

    Höfundur handtóka S.Þ. um friðarsamninga

    Dr. Johan Galtung prófessor um friðarrannsóknir og höfundur handbóka Sameinuðu Þjóðanna um friðarsamninga, flutti erindi í Háskóla Íslands í júni 2004 til stuðnings hugmyndafræði minni að forseti hafi frið á sinni stefnuskrá. 365 miðlar neitaði að ræða við Galtung um fyrirlesturinn og RÚV vildi heldur ekki fjalla um efni fyrirlestursins að neinu marki.http://mbl.is/greinasafn/grein/803326/

    Prófessor við friðarháskóla Evrópu

    Dr. Dietrich Fischer prófessor við friðarháskóla Evrópu og sem starfað hefur að afvopnunar- og þróunarmálum með Sameinuðu Þjóðunum skrifaði stuðningsgrein við forsetaframboð mitt í Morgunblaðið 11 maí 2004. http://mbl.is/greinasafn/grein/797893/

    Dr. Fischer mætti í 45 mínútna langt viðtal við Kastljós en aðstandendur RÚV ritskoðuðu viðtalið og klipptu í burt boðskap fræðimannsins um forsetaembættið. Sendu út nokkrar mínútur til málamynda.

    Dr. Fischer var svo ofboðið að hann ritaði þessa grein íMorgunblaðið 17 júní 2004:
    http://www.mbl.is/greinasafn/grein/804251/
    og þar segir m.a. „Ég verð að játa að ég er hneykslaður. Þessi leið til að hindra frjálsa og opna umræðu minnir einna helst á herferðina í Júgoslavíu árið 1992 þar sem talsmanni friðar, Milan Panic, var aftrað frá að kynna friðarstefnu sína fyrir kjósendum vegna þess að fjölmiðlum þar í landi var alfarið stjórnað af stuðningsmönnum þáverandi forseta landsins, Slobodan Milosevic.“

    UNESCO og Gríska réttrúnaðarkirkjan

    Eftir ferð mína til Baghdad árið 1996 útnefndi UNESCO, menningarstofnun Sameinuðu Þjóðanna mig til mannúðarverðlauna Grísku kirkjunnar (Holy Gold Cross). Mér voru síðan síðan afhent verðlaunin við hátíðlega athöfn í Grikklandi í kirkjuathöfn þar sem var reglu Móður Theresu voru einnig veitt sömu verðlaun.  Ástæða þess að ég fékk verðlaunin var sögð sú að mér hefði tekist að koma friðarboðskap inní alþjóðlega fjölmiðla með svo áhrifamiklum hætti að það stöðvaði fyrirhugaða innrás bandaríkjanna í Írak í janúar 1997. Ferð mín til Baghdad var forsíðufrétt um allan heim og var ein helsta frétt samfleitt í 5 daga hjá bandarískum sjónvarpsstöðvum. Þetta hjálpaði til að koma af stað flóðbylgju alþjóðlegra mótmæla gegn fyrirhugaðri innrás.

    Gandhi stofnunin

    Árið 1996 var Friði 2000 og mér afhent Gandhi mannúðarverðlaunin.  Þetta var fyrir ferðir mínar til Hvíta Rússlands og Sarajevo með lyf, matvæli og gjafir og sjúkraflug með veik börn. Flug mitt með Boeing 737 þotu Altanta til Sarajevo var fyrsta borgaralega flugið eftir styrjöldina.

  • Hver er afstaða þín til aðildar að Evrópusambandinu?

    Það er ekki mitt sem forsetaframbjóðanda að hafa afstöðu til þessa máls. Þjóðin á að kjósa um þetta mál í einni eða fleiri þjóðaratkvæðagreiðslum eftir vandað umfjöllunarferli Alþingis og óhlutdræga kynningu mismunandi sjónarmiða í fjölmiðlum. Setja þarf Fjölmiðlanefnd skýrar starfsreglur um virkt eftirlit með því að fjölmiðlar gæti hlutleysis og komi öllum sjónarmiðum á framfæri.

  • Hver er afstaða þín til umhverfismála og friðarmála, viltu að forsetaembættið einbeiti sér í þeim málum og þá hvernig?

    Forseti Íslands fái nýtt hlutverk sem alþjóðlegur talsmaður friðar og mannréttinda. (Tengist þeirri hugmynd að á Íslandi rísi friðarháskóli og þróunarmiðstöð lýðræðis, friðar og mannréttinda, friðargæslu Sameinuðu Þjóðanna boðin aðstaða á Keflavíkurflugvelli og forsetaembættið vinni markvisst að því að fá til Íslands tengda starfsemi).

    Fjölmargir fræðimenn á sviði friðarmála eru mér sammála að Ísland gæti orðið leiðandi til friðar og lýðræðisþróunar í heiminum. Svari Íslendingar kallinu mun hér rísa nýr og jákvæður atvinnuvegur sem gæti fært þúsundum Íslendinga blómleg störf í framtíðinni.

    Umhverfismálin eru ekki síður mikilvæg. Ég tel að forsetinn eigi að vera talsmaður þess að við göngum vel um landið okkar og móður jörð.

  • Hverjar yrðu aðaláherslur þínar í embætti Forsetans?

    Lýðræðisþróun og friðarmál. Ég var fyrstur samtímamanna að vilja virkja málskotsrétt forsetans til aukinnar þátttöku almennings í lýðræðinu. Hugmyndafræði mín kom fyrst fram opinberlega árið 1995. Síðan í ritinu Virkjum Bessastaði árið 1996 og með stofnun Lýðræðishreyfingarinnar 1998.

  • Hversvegna viltu verða forseta Íslands?

    Ég vil virkja Bessastaði til friðar- og lýðræðisþróunar:

    Sameiningartákn þjóðarinnar

    Forsetinn skal starfa sem hlutlaust sameiningartákn þjóðarinnar. Ég hef engar tengingar við stjórnmálaflokkana né starfað með þeim og þessvegna vel til þess fallinn að vera hlutlaus umboðsmaður allrar þjóðarinnar á Bessastöðum.

    Virkara lýðræði og málsskotsréttur

    Forsetinn skal stuðla að virku lýðræði á Íslandi og þjóðinni verði gefinn kostur á aukinni þáttöku með þróun á beinu lýðræði með nútíma tækni. Forsetinn skal nota neitunarvaldið til að leggja umdeild mál fyrir þjóðina til úrskurðar telji hann að viðkomandi lagasetning sé á skjön við meirihlutavilja þjóðarinnar.

    Ég var fyrstur samtímamanna að vilja virkja neitunarvald forsetans til aukinnar þátttöku almennings í lýðræðinu. Hugmyndafræði mín kom fyrst fram opinberlega árið 1995. Síðan í ritinu Virkjum Bessastaði árið 1996 og með stofnun Lýðræðishreyfingarinnar 1998.

    Leiðandi til friðar- og lýðræðisþróunar

    Forseti Íslands fái nýtt hlutverk sem alþjóðlegur talsmaður friðar og mannréttinda. (Tengist þeirri hugmynd að á Íslandi rísi friðarháskóli og þróunarmiðstöð lýðræðis, friðar og mannréttinda, friðargæslu Sameinuðu Þjóðanna boðin aðstaða á Keflavíkurflugvelli og forsetaembættið vinni markvisst að því að fá til Íslands tengda starfsemi).

    Fjölmargir fræðimenn á sviði friðarmála eru mér sammála að Ísland gæti orðið leiðandi til friðar og lýðræðisþróunar í heiminum. Svari Íslendingar kallinu mun hér rísa nýr og jákvæður atvinnuvegur sem gæti fært þúsundum Íslendinga blómleg störf í framtíðinni.

  • Hvert á meginhlutverk forsetans að vera að þínu mati?

    Sameiningartákn þjóðarinnar – Forseti er þjóðkjörinn umboðsmaður lýðsins og eftirlitsaðili fyrir virku lýðræði. Til að þess þarf forsetinn að vera með öllu ótengdur stjórnmálaflokkum og hafa engin önnur hagsmunatengsl sem geta haft áhrif á störf hans.

    Öryggisventill – öll lög komi fyrir forsetann. Virkjum nútíma tækni til að forsetinn geti ávallt verið þessi ómissandi öryggisventill hvort sem hann er staddur heima eða erlendis.

    Virkara lýðræði og Neitunarvald – forsetinn stuðli að aukinni þáttöku almennings í lýðræðinu og virkji neitunarvaldið til að leggja umdeild mál fyrir þjóðina til úrskurðar telji hann að viðkomandi lagasetning sé á skjön við meirihlutavilja þjóðarinnar.

    Ísland fyrirmynd friðar – forsetinn beiti sér fyrir því að á Íslandi rísi heimsmiðstöð lýðræðisþróunar og friðarmála. Forsetinn verði alþjóðlegur talsmaður friðar og mannréttinda og vinni markvisst að því að fá til Íslands tengda starfsemi m.a. stofnanir Sameinuðu þjóðanna.

  • Málsskotsréttur forseta

    Í aðdraganda forsetakosninga árið 1996 talaði ég um að færa valdið í auknum mæli til fólksins. Fyrstur manna sagðist ég vilja hefja slíka lýðræðisþróun með því að virkja málskotsrétt forseta í öllum meiriháttar deilumálum. Svokallaðir álitsgjafar voru þá dregnir fram í ríkisfjölmiðlunum til að segja að þetta væri ekki hægt því engin hefð væri fyrir slíku inngripi forseta.

    Sitjandi forseti notaði málskotsréttinn 8 árum síðar þegar kostunaraðilar framboðs hans (eigendur Norðurljósa-365 miðla) vildu með öllum ráðum stöðva fjölmiðlafrumvarpið. Stór mál m.a. Kárahnjúkar, öryrkjamálið og fyrstu Icesave lögin fóru hinsvegar í gegn með samþykki forseta. Það var ekki fyrr en eftir 15 ár í embætti þegar skoðanakannanir sýndu vaxandi óvinsældir forsetans að hann greip til þess ráðs að nota aftur málskotsréttinn. Ég nefni þetta hér til að fólk átti sig betur á því að sitjandi forseti hefur nýtt málskotsréttinn m.a. út frá sérhagsmunalegum sjónarmiðum.

    Þjóðaratkvæðagreiðslur um helstu deilumál er öflug leið til að brúa gjár á milli þings og þjóðar og koma í veg fyrir að þær myndist.

    Ég vil að þjóðaratkvæðagreiðslur verði eðlilegur hlutur í lýðræðisþróun framtíðarinnar frekar en dramatískar leiksýningar. Ég hef bent á leiðir til að lækka kostnað við kosningar m.a. með því að nota hraðbankakerfið sem kjörklefa samhliða sérlausnum fyrir þá sem ekki komast í hraðbanka.

    Lykillinn að raunverulegum lýðræðisumbótum liggur hjá fjölmiðlum sem í dag ráðskast með lýðræðið fyrir sérhagsmuni eigenda sinna eða valdaelítuna. Við þurfum ekki að líta lengra aftur en til forsetaframboða úr smiðju 365 og RÚV til að sjá þetta í hnotskurn. Margt af því fólki sem hefur starfað hjá RÚV undanfarna áratugi vann áður fyrir eiganda 365 miðla eins og sumir umræddra frambjóðenda m.a. það framboð sem var leikstýrt af leikstjóranum sem bjó til grínkarakterinn Silvíu Nótt og borgarstjórann Jón Gnarr. Það er hollt og nauðsynlegt lýðræðinu að kryfja þetta til mergjar.

  • Spurningar um Stjórnlagaþing og Stjórnarskrá

    Hver er afstaða þín til eftirfarandi spurninga, sbr. þingsályktunartillögu um ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðslur varðandi breytingar á stjórnarskránni:

    „1. Viltu að tillaga stjórnlagaráðs verði lögð fram sem frumvarp að nýrri stjórnarskrá eftir að hún hefur verið yfirfarin með tilliti til laga og alþjóðasamninga? 

    Það er ekki forsetans að ákveða hvernig staðið er að frumvarpi um nýja stjórnarskrá. Þessvegna er það ekki mitt sem forsetaframbjóðanda að leggja slíkar línur.

    Hinsvegar get ég almennt lýst þeirri skoðun minni að val á fulltrúum Stjórnlagaþings var ábótavant. Meðal annars vegna slakrar frammistöðu ríkisfjölmiðlanna í framboðskynningum. Niðurstaðan var skakkt lýðræði sem m.a. má sjá af hve margir fulltrúanna fengu sér meðhöndlun eða tengjast einstökum fjölmiðlum eins og t.d. DV. Það sem komið hefur frá Stjórnlagaþingi er smitað af þessu og undirstrikar enn frekar nauðsyn þess að standa vörð um óhlutdræga fjölmiðlun í aðdraganda kosninga.

    2. Einnig ertu beðin(n) um að svara nokkrum efnislegum spurningum um nýja stjórnarskrá. Viltu að í nýrri stjórnarskrá Íslands verði:

    1. Náttúruauðlindir lýstar þjóðareign?
    Ég er þeirrar skoðunar að náttúruauðlindir þjóðar séu þjóðareign.

    2. Ákvæði um þjóðkirkju Íslendinga óbreytt frá því sem nú er?
    Þjóðkirkjan er einn af hornsteinum Íslensks samfélags og þangað hefur þjóðin oft leitað á örlagastund. Í þjóðfélagi jafnréttis er eðlilegt að öll trúfélög sitji við sama borð.

    3. Persónukjör í kosningum til Alþingis heimilað í meira mæli en nú er?
    Ég kynnti hugmyndir mínar um aukið lýðræði í forsetaframboði árið 1996. Ég vil færa valdið í auknum mæli til þjóðarinnar. Beint lýðræði og persónukjör hjálpar til að uppræta spillingu í stjórnmálum. Samhliða þarf virkt eftirlit að fjölmiðlar fjalli um menn og málefni með óhlutdrægum hætti í aðdraganda kosninga og séu ekki misnotaðir í þágu sérhagsmuna.

    4. Ákvæði um að atkvæði kjósenda alls staðar að af landinu vegi jafnt?
    Einfaldast væri að gera landið að einu kjördæmi. Um leið þarf að gæta þess að hagsmunir landsbyggðarinnar séu ekki fyrir borð borin. Líf og störf t.d. í sjávarþorpum eru oft mikilvæg undirstaða að langtíma velferð allrar þjóðarinnar.

    5. Ákvæði um að tiltekið hlutfall kosningabærra manna geti krafist þess að mál fari í þjóðaratkvæðagreiðslu?
    Ef já, hve hátt finnst þér að þetta hlutfall ætti að vera? 10%, 15% eða 20%.“

    Ég hef kynnt hugmyndir Lýðræðishreyfingarinnar að stokka upp kosningakerfið og að þjóðaratkvæðagreiðslur verði eðlilegur hlutur í lýðræðisþróun framtíðarinnar frekar en dramatískar leiksýningar. Ég hef bent á leiðir til að lækka kostnað við kosningar m.a. með því að nota hraðbankakerfið sem kjörklefa samhliða sérlausnum fyrir þá sem ekki komast í hraðbanka. Ég ítreka það sem ég hef annarsstaðar sagt, lykillinn að lýðræðisumbótum liggur hjá fjölmiðlum sem í dag ráðskast með lýðræðið fyrir sérhagsmuni eigenda sinna eða valdaelítuna. Við þurfum ekki að líta lengra aftur en til nýlegs forsetaframboðs úr smiðju 365 og RÚV til að sjá þetta í hnotskurn. Fólkið sem stjórnar RÚV í dag vann áður fyrir eiganda 365 miðla. Það er hollt og nauðsynlegt lýðræðinu að kryfja þetta til mergjar.

  • Við hvað starfar þú?

    Ungur að aldri stofnaði ég Kreditkort hf, fyrsta greiðslukortafyrirtæki á Íslandi.  Þetta varð upphafið að störfum mínum erlendis á sviði tækniþróunar og ráðgjöf fyrir netverslanir. 

    Í dag rek ég eigin netverslanir m.a. með bílainnflutningi á Íslandi, Islandus Bílar www.islandus.is.

    Ég hef einnig komið að ýmsum öðrum rekstri, þar á meðal fasteignaviðskiptum og flugrekstri í Evrópu.

Skrá mig til leiks

Load More